เนื่องจากกรุงเทพมหานครและปริมณฑลเป็นพื้นที่ที่มีความต้องการใช้ไฟฟ้ามากที่สุดของประเทศไทย โดยมีความต้องการใช้พลังงานไฟฟ้าประมาณ 1 ใน 3 ของประเทศ และยังคงมีแนวโน้มเพิ่มมากขึ้นทุกปี โดยเฉพาะภาคอุตสาหกรรมและการพัฒนาด้านเศรษฐกิจ จึงจำเป็นต้องมีการบริหารจัดการพลังงานให้เพียงพอต่อความต้องการพลังงานไฟฟ้า ตลอดจนรักษาความมั่นคงของระบบไฟฟ้าไม่ให้เกิดปัญหาไฟฟ้าตก-ดับ
ตามแผนพัฒนากำลังผลิตไฟฟ้าของประเทศไทย พ.ศ. 2561-2580 ฉบับปรับปรุงครั้งที่ 1 (PDP 2018 Revision 1) ได้กำหนดให้มีโรงไฟฟ้าหลักรักษาความมั่นคงของระบบไฟฟ้ารายภูมิภาค โดยพื้นที่กรุงเทพฯและปริมณฑล ซึ่งเป็นเศรษฐกิจหลัก โครงการโรงไฟฟ้าพระนครใต้ (ส่วนเพิ่ม) หรือ โครงการโรงไฟฟ้าพลังความร้อนร่วมพระนครใต้ ชุดที่ 5-7 จังหวัดสมุทรปราการ
จึงเป็นโรงไฟฟ้าที่จะเข้ามามีบทบาทสำคัญในการสนับสนุนและรองรับความต้องการใช้ไฟฟ้าในเขตนครหลวงที่เป็นพื้นที่เศรษฐกิจสำคัญและเป็นศูนย์กลางทางเศรษฐกิจของประเทศ ทั้งนี้ โครงการฯ มีกำลังผลิตตามสัญญา 2,100 เมกะวัตต์ ก่อสร้างขึ้นเพื่อทดแทนโรงไฟฟ้าพระนครใต้ ชุดที่ 1 ซึ่งปลดออกจากระบบในปี 2563 และโรงไฟฟ้าพระนครใต้ ชุดที่ 2 ปลดออกจากระบบในปี 2565 หลังจากที่โครงการฯ ก่อสร้างแล้วเสร็จ โรงไฟฟ้าพระนครใต้จะมีกำลังผลิตตามสัญญารวม 4,030 เมกะวัตต์
โครงการโรงไฟฟ้าพลังความร้อนร่วมพระนครใต้ ชุดที่ 5-7 จังหวัดสมุทรปราการ ประกอบด้วยหน่วยการผลิตไฟฟ้าจำนวน 3 ชุด ใช้ก๊าซธรรมชาติเป็นเชื้อเพลิงหลักและน้ำมันดีเซลเป็นเชื้อเพลิงสำรอง โดยโครงการฯ ชุดที่ 5 จะก่อสร้างบริเวณพื้นที่เดิมของโรงไฟฟ้าพระนครใต้ เครื่องที่ 1-5 โครงการฯ ชุดที่ 6 จะก่อสร้างบริเวณพื้นที่เดิมของโรงไฟฟ้าพระนครใต้ ชุดที่ 1 และพื้นที่บางส่วนของสถานีไฟฟ้าแรงสูงพระนครใต้ และโครงการฯ ชุดที่ 7 จะก่อสร้างบริเวณพื้นที่เดิมของโรงไฟฟ้าพระนครใต้ ชุดที่ 2 บริเวณโรงไฟฟ้าพระนครใต้ปัจจุบัน โดยชุดที่ 5 มีกำหนดจ่ายไฟฟ้าเข้าระบบเชิงพาณิชย์ (Commercial Operation Date: COD) ในปี 2569 และชุดที่ 6-7 ในปี 2570
ปัจจุบันโครงการฯ ได้รับความเห็นชอบรายงานการประเมินผลกระทบสิ่งแวดล้อมฯ (Environmental and Health Impact Assessment: EHIA) จากคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ (กก.วล.) เมื่อวันที่ 7 ธันวาคม 2565 และอยู่ระหว่างการพิจารณารายงานศึกษาความเหมาะสมโครงการโดยสำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (สศช.) เพื่อเตรียมเสนอคณะรัฐมนตรีอนุมัติต่อไป
