เกือบทุกครั้งของข่าวการเกิดเพลิงไหม้ที่บ้านพัก อาคารสูง ศูนย์การค้า หรือโรงงานอุตสาหกรรม คำพูดที่ได้ยินบ่อยๆ ก็คือ “สาเหตุของการเกิดเพลิงไหม้ในครั้งนี้เจ้าหน้าที่สันนิษฐานในเบื้องต้นว่าเกิดจาก ไฟฟ้าลัดวงจร” ถึงแม้ข่าวคราวเหล่านั้นจะจบลงไปในที่สุด แต่คำว่า “ไฟฟ้าลัดวงจร” ก็ยังคงติดอยู่ในความคิดของหลายคน ฉบับนี้เรามาทำความเข้าใจกับคำว่า “ไฟฟ้าลัดวงจร” และแนวทางในการป้องกันเพื่อช่วยสร้างความปลอดภัยให้บ้านของคุณกันดีกว่า…
ไฟฟ้าลัดวงจร คือการไหลของกระแสไฟฟ้าที่ไหลครบวงจรโดยไม่ผ่านเครื่องใช้ไฟฟ้าหรือโหลด โดยแบ่งไฟฟ้าลัดวงจรออกเป็น 2 แบบ คือ 1) ลัดวงจรจากสายไฟเส้นหนึ่งไปยังสายไฟอีกเส้นหนึ่ง และ 2) ลัดวงจรจากสายไฟลงดิน ทั้งนี้องคป์ ระกอบของการเกิดเพลงิ ไหม้มี 3 องค์ประกอบด้วยกัน คือ เชื้อเพลิง ออกซิเจน และความร้อนหรือประกายไฟ ซึ่งไฟฟ้าลัดวงจรก็เป็นสาเหตุหนึ่งของการเกิดความร้อนหรือประกายไฟได้
ไฟฟ้าลัดวงจรเป็นสาเหตุของการเกิดเพลิงไหม้ได้อย่างไร
ผลของการลัดวงจรจะทำให้มีกระแสไฟฟ้าไหลในวงจรเป็นจำนวนมาก โดยปกติในวงจรไฟฟ้าจะมีอุปกรณ์ป้องกัน ได้แก่ ฟิวส์ เซอร์กิตเบรกเกอร์ เครื่องตัดไฟรั่ว อุปกรณ์เหล่านี้จะทำหน้าที่ตัดวงจรไฟฟ้าออกแต่หากอุปกรณ์ป้องกันดังกล่าวไม่ทำงาน ปริมาณกระแสไฟฟ้าที่มีอยู่จำนวนมาก จะทำให้เกิดประกายไฟและความร้อน เมื่อความร้อนมีอุณหภูมิสูงขึ้นเรื่อยๆ ก็จะทำให้ฉนวนไฟฟ้าเกิดการหลอมละลาย กลายเป็นแหล่งเกิดเพลิงไหม้ได้นั่นเอง
สาเหตุของไฟฟ้าลัดวงจร
- ฉนวนไฟฟ้าชำรุดหรือเสื่อมสภาพ
- การติดตั้งอุปกรณ์ไฟฟ้า/เดินสายไฟฟ้าไม่ถูกต้องตามมาตรฐาน
- การใช้งานไม่ถูกต้อง
- สินค้า/อุปกรณ์มีคุณภาพต่ำ
- เกิดแรงดันเกินในสายไฟฟ้า หรืออุปกรณ์ไฟฟ้า
แนวทางการป้องกันไฟฟ้าลัดวงจร
- เลือกใช้อุปกรณ์ป้องกันที่เหมาะสม
- มีการบำรุงรักษาเป็นประจำ
- เลือกใช้อุปกรณ์ไฟฟ้าที่มีคุณภาพ
- ใช้เครื่องใช้ไฟฟ้าอย่างถูกวิธี
- เดินสายและติดตั้งอุปกรณ์ไฟฟ้าตามมาตรฐาน
- ตรวจสอบระบบไฟฟ้าและอุปกรณ์ไฟฟ้าอย่างสม่ำเสมอ
เมื่อเรียนรู้ถึงสาเหตุที่มา ตลอดจนแนวทางป้องกันแล้ว ที่เหลือก็เป็นหน้าที่ของเราที่ต้องหมั่นตรวจสอบอุปกรณ์ต่างๆ ที่เกี่ยวข้องไม่ให้เกิดการชำรุด เพื่อลดความเสี่ยงในการเกิดเพลิงไหม้ที่มาจากไฟฟ้าลัดวงจรต่อไป